భాషందం, భువనందం, బ్రతుకందం

Monday, April 11, 2011

అన్నీ భాషలూ మనవే (సంస్కృతం నుండి ఆంగ్లము)

తెలుఁగు సంస్కృతం నుండి వచ్చిందంటారు కొందరు సద్భక్తిగల తెలుఁగు వారు. మూఁడుకి త్రయానికి సంబంధం నాకు అర్థం కాదు. తెలుఁగువాడికి పొఱుగింటి పుల్ల కూర రుచి కాబట్టి, ఇప్పటిలో ఆంగ్ల పదాలు వాడుతున్నట్టు, అప్పటిలో సంస్కృత పదాలు భారీగా దిగుమతి చేసుకున్నారు. రాజుల భాష పేదలు దిగుమతి చేసుకొని వారు రాజులనుకోవడం సహజం, అలానే తెలుఁగులో సంస్కృత పదాలు, పార్సీ పదాలు నేడు ఆంగ్ల పదాలు దొర్లడం చూస్తున్నాము.

ఏది ఏమైనా నేను నేర్చుకున్న ఆంగ్ల సంస్కృత పదాల సారూప్యతకు ఉదాహరణలు కొన్ని (ఒక డబ్భై ఇంచుమించుగా), చూసి ఆనందిచండి దొరల భాష మననుండి ఎత్తుకెళ్ళారని. మనమంటే మన డాకడనుండే తెల్లవన్నెవారని.
మనవి- వీటిలోనాధారాలు చూపించడం కష్టం. మీకు నచ్చితే ఒప్పుకోండి లేదంటే, ఓహో అనుకోండి.

be - భూ
this -ఇదమ్
is - అస్
he - అసౌ
she - అసౌ
same - సమ

father - పితృ
mother - మాతృ
brother - భ్రాతృ
divine (deo) - దేవ

duo - ద్వయ
trio - త్రయ
quad- చతుర్ధ
penta - పఞ్చ
hexa - షష్ఠ
septa (seven) - సప్త
octa (eight) - అష్ట
nova (nine) - నవ
dec- (ten) - దశ


hand - హస్త
nasal - నాస
dental - దన్త
foot (pod) - పాద tripod - త్రిపాద

cow - గో
serpent - సర్పమ్
eqqous - అశ్వస్

youth - యువత
meter - మాత్ర
new - నవ
now - న్యూన
virile - వీర
regal - రాజ
red - రుధిర
light - లఘు
agnostic - అజ్ఞాన
knowledge - జ్ఞాన
greed - గృధ్
hirsute - హృష్యతి
direct - దిశ
varnish - వర్ణ
mortal - మృత్యు
anoint - అఞ్జన
post - పశ్చాత్

vehicle - వాహన
arrow - ఆసుః
yoke - యోగ
geo - గో
polis - పురస్
tree - తరు
helio- హోళి
naval - నావ
path - పథ

sit - అస్ (ఆసన)
bear - భర్ (భరించు)
go - గమ్
fall - పత్
stand - స్థాన్
specta- (inspect, respect, spectator) - స్పష్ట
gene (generation, generate, genes) - జన

alexios - రాక్షస్ (as in alex+andros - defender of men; రక్ష - defence)
dolphin - గర్భ
sib (gossip) - సభా
whole - సర్వ

కడనున్న నాలుగిటికీ కాస్త కథ వుంది, చూడగానే సంబంధం కానరాదు.

English - అంగ (England అంటే అంగదేశమని అంటే మన అస్సామని)
అంగ మనగా అవయవము, సన్నగా నుండునది. నేటి డేన్మార్కులోని ఒక సన్నట్టి నదీ కోన ప్రదేశం నుండి వెడలి వచ్చారు కాబట్టి వారిని ఆంగ్ల జనమని పేర్కొన్నారు.

7 comments:

  1. రెండు వాదాలూ ఉన్నాయండి. ప్రాకృతం -> సంస్కృతం అని, సంస్కృతం -> ప్రాకృతం అని. పదకొండవ శతాబ్దంలో హేమచంద్రాచార్యుడు దేశీనామమాల అనే ప్రాకృత నిఘంటువు వ్రాసిన తర్వాత మొదటి వాదనకు ఊపు వచ్చింది. సంస్కృతనాటకాల్లో ప్రాకృతమూ, సంస్కృతమూ పట్టి చదవండి. ఎంత దగ్గరగా ఉంటయో తెలుస్తూంది.

    మూఁడు -> అరసున్న స్పష్టంగా చెబుతూంది కదండి, తద్భవం కాదని, ద్రవిడపదమనిన్నీనూ. :)) (మూణ్రు -> మూఁడు)

    ReplyDelete
  2. రాకేశ్వరులవారూ, ఎనీ స్పెశల్ రీజన్ బిహయ్ండ్ దిస్? :)

    ReplyDelete
  3. ఏం లేదు, గత రెండు సెమిష్టర్లు సంస్కృత పాఠాలు నేర్చుకున్నాను. మా పంతులు అసలు గ్రీకు లాటిను పంతులు, సంస్కృతం కూడా వచ్చు. మూఁడిఁటి మధ్యా సారూప్యాలు బాగా తెలిసినాయన, అక్కడ నేర్చుకున్నవి ఇక్కడ పంచుకుంటున్నానంతే, మరచిపోయే ముందు ఎక్కడైన భద్రపఱచుకుందామని.

    ReplyDelete
  4. అంగ దేశమంటే ఇప్పటి బీహారా, అస్సామా?

    ReplyDelete
  5. నాకు ఈ మధ్యనే తెలిసింది, అంగరాజ్యం నేటి బీహారు బెంగాలు దేశాలలోనిదని।

    ReplyDelete

నవతరంగం సినిమా తెవికీ పొద్దు కూడలి తెలుగుబ్లాగు సాహిత్యం